ΣΟΥΛΙ 1803-2003…

ΣΟΥΛΙ 1803-2003…
Πριν διακόσια χρόνια το ολοκαύτωμα του καλόγερου Σαμουήλ στο ύγκι…

Καθώς συμπληρώνονται αυτές τις μέρες Διακόσια χρόνια από το Σουλιώτικο Ολοκαύτωμα του Καλόγερου Σαμουήλ στο Κούγκι και την αυτοθυσία των Σουλιωτισσών στο Ζάλογγο (Δεκέμβριος 1803 - 2003), ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Σουλιωτών Ιωαννίνων «Το Ιστορικό Σούλι», έχει προγραμματίσει για το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου, γιορταστική εκδήλωση μνήμης και τιμής των αγώνων και θυσιών, των ορεσίβιων αγωνιστών της ελευθερίας. Η εκδήλωση αυτή της Διακοσιετηρίδας του Σουλιώτικου Ολοκαυτώματος θα γίνει στις 7.30 το βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών και εκφράζουμε τον δημόσιο έπαινο στους ιθύνοντες του Συλλόγου για την φιλοπάτριδα πρωτοβουλία τους που είναι εκδήλωση ευγνωμοσύνης προς τους ηρωικούς προγόνους μας, Σουλιώτες, που «πρωτοσπείρανε της λευτεριάς τον σπόρο» σε χρόνους δεινής αιχμαλωσίας…

Ο ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ ΣΑΜΟΥΗΛΚρίνουμε όμως σκόπιμο και χρήσιμο να αναφερθούμε με ένα συνοπτικό σημείωμα –αφιέρωμα στον ηρωικό ρασοφόρο φρούραρχο του Σουλίου. Τον Καλόγερο Σαμουήλ, πρωταγωνιστή του δοξασμένου ολοκαυτώματος στο Κούγκι, που με την θυσία του έγινε ιερό σύμβολο των Ελλήνων και προκάλεσε, τον καιρό εκείνο, τον παγκόσμιο θαυμασμό.Τα φλογερά του λόγια, γεμάτα πίστη και πατριωτισμό προκαλούσαν ενθουσιασμό.» Τα παλικάρια του Σουλίου ακούοντα της φωνής του, άνδρες και γυναίκες, εγίνοντο πολεμισταί…» γράφει ο Πουκεβίλ. Δραστήριος και σώφρων κατασκευάζει χαρακώματα, χτίζει πύργους, διευθύνει συχνά ο ίδιος δύο μικρά τηλεβόλα που αποτελούν το πυροβολικό των Σουλιωτών. Από καιρού εις καιρόν αφανίζεται.

Πηγαίνει σε γειτονικούς τόπους για να εξασφαλίσει τρόφιμα στη Σουλιώτικη δημοκρατία με ανταλλαγή κομποσχοινιών και εικόνων…Σε καιρό πολέμου υψώνει και στερεώνει τα λάβαρο στο κωδονοστάσιο της Εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής στο Κούγκι «ο δε σταυρός κυματίζων εν τω αέρι αγγέλλει εις το Σούλι την επίσημων της μάχης ημέραν».Μετά την Συνθήκη αποχώρησης των Σουλιωτών, που υπογράφτηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 1803, ο Σαμουήλ αρνείται να συμφωνήσει και να συμβιβαστεί.

Αρνείται να συνθηκολογήσει. Επί 48 ώρες αντιστέκεται στο «χείμαρρο των βαρβάρων». Περίμενε τους κατακτητές να μπουν στο» οπλοφυλακείον» του και έκοψε το νήμα της ζωής του, όπως γράφει ο Πουκεβίλ, βάζοντας φωτιά στην πυρίτιδα «ήτις μετ΄ αυτού ανετίναξε πολλούς των μωαμεθανών…».Αναφέρεται μάλιστα ότι λίγο πριν, όταν ένας από τους Τούρκους αξιωματούχους της επιτροπής παραλαβής του φρουρίου και του πολεμικού υλικού είχε μιλήσει με χαιρεκακία, για το πώς φαντάζεται ότι θα τον μεταχειριστεί ο Αλής καθώς πέφτει ήδη στα χέρια του, ο Σαμουήλ, κατά τον Π.Α. Σαλαπόντα, απαντά: -«Δεν είναι άξιος ο πασάς να πιάση Σουλιώτη που ξεύρει πολλά μονοπάτια του θανάτου»!*Ίδε Π.Α. Σαλαπόντα: «Το Σούλι ήτοι τα ηρωικά θύματα του Σουλιωτών και Σουλιωτίδων» 1860…

Ο Γάλλος φιλέλληνας Ραφενέλ στο σύγγραμμά του» Ιστορία των Νεωτέρων Ελλήνων…» γράφει:«Ο Σαμουήλ δεν διαψεύδει τον ηρωικόν αυτού χαρακτήρα επί της τελευταίας ταύτης στιγμής… προκαλούμενος να παραδώσει το φρούριον εις απάντησιν πέμπει θάνατον εις τους στρατιώτας του Αλή. Αίφνης τρομερά έκρηξις σμαραγεί (βροντά) εν τους υπογείοις, τα στρατεύματα του Βελλή… βλέπουσι τινασσόμενον εις τον αέρα τον Σαμουήλ, εξακόσιους τούρκους κα τα λείψανα του ιερού ναού…».

Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ Ως

«ημέρα προσευχής και νηστείας εις τον νέον Ελληνικόν Μαρτυρολόγιον», χαρακτηρίζει την επέτειο του ολοκαυτώματος του ιερομόναχου Σαμουήλ και των στερνών συντρόφων του στο Κούγκι, ο ποιητής της Εθνεγερσίας Αριστοτέλης Βαλαωρίτης. Ο Σαμουήλ, όπως σημειώνει στον προλογό του στα «Μνημόσυνα άσματά» του: «αγέρωχος, άκαμπτος, πτωχός, δημοκράτης, μόνος μετά του Θεού του και του υπέρ πατρίδος έρωτός του, μακράν του κόσμου, επί αποτόμου βράχου, μη μεριμνών περί μελλούσης δόξας αυτόχειρ καταστρέφεται και ουδέ το πτώμα του αφίνει εις χείρας των απίστων»!Στο ποίημα του Βαλαωρίτη: «Η Δέησις» ομολογεί ο εθνομάρτυρας Σαμουήλ ότι έχει σημάνει η ώρα του τέλους του:Τώρα το Σούλι το ΄χασα / ήλθε η στερνή μου μέρα / θα ΄ρθω σ΄ εσέ ΠατέραΟ ποιητής με συγκινητική έμπνευση βλέπει τον ηρωικό καλόγερο να παρακαλεί το Θεό να του επιτρέψει να γίνει ο ιερός ναός τόπος ταφής του, αφού το Σούλι έχει πια σκλαβωθεί:Χώμα στο Σούλι ελεύθερο / για να ταφώ δεν μένει! / ελέησόν με Πλάστη μου / συγχώρεσε να γένη / το Κούγκι μου η Εκκλησιά / το ιερό σου Βήμα / του Σαμουήλ το μνήμαΟ ΙΤΑΛΟΣ ΕΔΟΥΑΡΔΟΣ ΦΟΥΣΚΟΈξοχο ύμνο αφιέρωσε στο Σούλι και τον Σαμουήλ το 1850 και ο Ιταλός Εδουάρδος Φούσκο. Υμνολογεί τον καλόγερο Σαμουήλ ως ασυμβίβαστο αγωνιστή της ελευθερίας. Τον εικονίζει αγέρωχο και ανένδοτο, αποφασισμένο για θυσία και ολοκαύτωμα, να λέει γενναιόφρονα:«Εγώ… Εγώ δεν συναινώ εις καμίαν ειρήνην. Εγώ θέλω ταφή υπό τα ερείπια του Σουλίου, διότι και θέλω σώσει το όνομά του. Όποιος θέλει ας με ακολουθήση. Η σημαία μας γράφει Σταυρόν Ελλάδα και Ελευθερίαν.

Το σύνθημα μας λέγει «νίκη ή θάνατος…»*Ίδε Σωτηρίας Ι. Αλιμπέρτη «Αι ηρωίδες της Ελληνικής Επαναστάσεως» 1933 σελ. 111.ΝΑ ΤΙΜΗΘΕΙ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΩΝ ΣΟΥΛΙΩΤΩΝΘα κλείσουμε το μικρό τούτο σημείωμα με μία πρόταση: Να τιμηθούν με ξεχωριστό τρόπο οι ηρωικοί αγώνες και οι θυσίες των Σουλιωτών, που έγιναν πρωτοπόροι της Εθνεγερσίας, στην προσεχή Μεγάλη Εθνική μας Γιορτή της 25ης Μαρτίου του 2004. Τα Διακόσια Χρόνια του Σουλιώτικου Ολοκαυτώματος πρέπει να αγγίξουν, ως ιστορική επέτειος, την ψυχή όλων των Ελλήνων, γιατί οι αγώνες και οι θυσίες των Σουλιωτών έγιναν εκτός από το Σούλι σε όλη την Ελλάδα και για όλους τους Έλληνες.Πανελλήνια πρέπει να είναι η ευγνωμοσύνη στο Ολοκαύτωμα τους και η τιμή στα αίματά των θυσιών τους που πότισαν κάθε γωνιά της πατρίδας μας…

Ρεπορετάζ Ηλίας Γκρέμος

Πηγή: www.yiannina.net